Czapraki

Dziś będzie post edukacyjny, inspirowany trochę ogłoszeniami na moim ulubionym portalu jeździeckim oraz nowomową zaczerpniętą z grup Eskadronowych.

"(...) sprzedam ślicznego Eska Cottona łezkę bakłażan" - WTF?!?

Zacznijmy od tego czym jest Czaprak.
Według słownika to podkładka pod siodło, której zadaniem jest chronić konia przed obtarciem a siodło przed szkodliwym wpływem końskiego potu. Z powodu tej drugiej funkcji używana była też kiedyś nazwa potnik.
Generalnie czaprak (potnik) może być zrobiony z czego sobie jeździec wymyśli: wełna, skóra, tkanina... Legenda głosi że Kozacy i ludy Mongolii podczas długich rajdów wkładali pod siodło pokaźny plaster surowego mięsa, który miał działać amortyzująco na koński grzbiet... Ciekawe czy tak właśnie powstały prototypy podkładek żelowych?

Słowo Czaprak używane jest jeszcze do określenia ozdobnej narzuty na siodło i koński zad, które rozpowszechniły się w późnym średniowieczu. Czasem dozbrajano je metalem i miały wtedy pełnić rolę lekkiej zbroi dla konia. ( Nie mylić z kropierzem, który był ozdobną derką dla koni rycerskich i przykrywał płytową zbroję. Na kropierzach były też wymalowane kolory i symbole herbowe rycerza).

Rycerski koń w kropierzu

Koń husarii w ozdobnym czapraku

No dobra, wiemy już czym Czaprak jest, czym był i jakie były jego wariacje. jeśli chodzi o główne pomyłki językowe, to wśród laików panuje przekonanie że to co się pod siodło wkłada to Derka albo podkładka (której to mianem fachowcy określają wszelkie ustrojstwa mające na celu lepiej dopasować siodło do konia albo zwiększyć komfort jego noszenia - żele, futra, rakiety i inne cuda).

No dobra, to teraz rodzaje czapraków i ich nazwy:

Czapraki Westernowe - od nich zaczynam bo jest ich mało ;) Westowcy mają Pady - czyli grube czapraki, zrobione z wełny, filcu albo neoprenu. Najczęściej są w jednolitych kolorach i nie chwytają za oko. Są dość ciężkie, filcowe i wełniane po praniu schną kolejny tydzień i generalnie jest z nimi trochę zachodu.

Westowy pad filcowo-neoprenowy

Jak się Westowcy chcą pokazać i zabłysnąć, na swoje dość smutne pady zakładają Blankety (Show blanket) - typ ozdobnego, cienkiego kocyka który pełni rolę jedynie dekoracyjną. Najczęściej do blanketa dopasowana jest kolorystycznie koszula jeźdźca i całe "wykończenie" stylówki, bo jak wiadomo Amerykanie kochają festyn.

Show blanket i koszula. Pinterest

Czapraki do siodeł bezterlicowych - physio pady. Jako że siodła bezterlicowe leżą na koniu jak naleśnik i nie ma zapewnionej wentylacji grzbietu, to właśnie physio pad ma zapewnić prześwit na kręgosłupie. Są najczęściej wielowasrtwowe, z możliwością konfiguracji wkładek indywidualnie do konia. Często kosztują drugie tyle co siodło.

Physio pad Barefoot

No i zaczynamy z czaprakami do siodeł angielskich... 

Za moich czasów były dwa rodzaje: pełne i wycięte. Wycięte miały kształt zbliżony do siodła a pełne były mniej lub bardziej prostokątne. 

  foto z Animalia.pl

Czasem można było natknąć się na pełne skokowe. Różniły się one trochę wymiarami i wyprofilowaniem przedniej krawędzi. Aktualnie te dwa typy klasyfikuje się jako DL - Dressage albo VS - nie mam pojęcia czemu*
A teraz jak to wygląda - po lewej DL, po prawej VS - zdjęcia konik.com.pl
  

Do tego są jeszcze czapraki specjalne:

Łezki - uznawane za czapraki skokowe, oraz stylizowane na historyczne jaskółki.

 Foto: Konik.com.pl i Pasi-konik.pl

No i teraz wchodzimy w rewiry, których ja już totalnie nie ogarniam, bo w sklepach pojawiły się rozróżnienia ze względu na materiał i budowę czapraków.

Najcieńsze, wykonane z bawełny, dość sztywne czapraki nazywane są Cottonami. (konik.com.pl)

Następnie mamy Pady - miękkie i puchate, przypominają trochę rzuconą na konia kołderkę. (animalia.pl)


Do tego są jeszcze wszelkiej maści czapraki z wkładkami, piankami, futerkami i żelami, które mają zapewnić większy komfort końskim plecom. Na pewno zapewniają większy drenaż naszych portfeli...

Ech, cóż to były za piękne czasy gdy pod siodło wrzucało się złożony na cztery wełniany wojskowy koc i wszyscy byli szczęśliwi...


* już wiem: DL/DR - dressage, VS - typ wszechstronny, VSS - wszechstronno skokowy, SR - skokowy łezka. Oznaczenia z P - rozmiar pony.